Mâhreme Bin Nevfel Kimdir?
مَــخْــرَمَــة ُ بْــنُ نَــوْفَــل
Baba Adı : Nevfel bin Uhayb.
Anne Adı : Rukeyka bint-i Ebû Sayfi bin Hâşim bin Abdimenaf bin Zühre bin Kilâb’dır.
Doğum Tarihi ve Yeri : Hicretten 60 yıl önce Mekke’de doğdu.
Ölüm Tarihi ve Yeri : Hicri 54. Miladi 674 yılında 115 yaşlarında, Medine’de vefat etti. Kabri, Cennetü’l-Baki de dir.
Fiziki Yapısı : Ömrünün sonlarında gözlerini kaybetti.
Eşleri : Atike bint-i Avf, ve Ümmü veledleri...
Oğulları : Misver, Safvan el-Ekber, Salt el-Ekber, Salt el-Asğar, el-Attaf el-Ekber, Attaf el-Asğar, Muhammed.
Kızları : Ümmü Safvan.
Gavzeler : Mekke Fethi’nden sonraki savaşlar.
Muhacir mi Ensar mı : Hicret edemedi.
Rivayet Ettiği Hadis Sayısı : Bilgi yok.
Sahabeden Kim ile Kardeşti : Bilgi yok.
Kabile Neseb ve Soyu : Mâhreme bin Nevfel bin Uheyb bin Abdi-menaf bin Zühre bin Kilâb bin Mürre el-Kureyşi ez-Zühri.
Lakap ve Künyesi : Ebû Süfyan, Ebû’l-Misver, Ebû Esved.
Kimlerle Akraba idi : Misver bin Mâhreme’nin babası, Sa’d bin Ebi Vakkas’ın amcası oğludur.
Mâhreme Bin Nevfel'in Hayatı
Mâhreme bin Nevfel’in hicretten altmış yıl kadar önce dünyaya geldiği tahmin edilmektedir. Kureyş kabilesinin Beni Zühre koluna mesub olup Resûlullâh (s.a.v)’ın annesi Âmine bint-i Vehb’ın amcasının torunu, Sa’d bin Ebi Vakkas’ın amcasının oğlu, Misver bin Mâhreme’nin babasıdır. Annesi, Hâşim bin Abdimenâf’ın torunu Rukayka bint-i Ebû Sayfi’dir. Ebü’l-Misver künyesiyle de anılır. Abdurrahman bin Avf’ın kız kardeşi Âtike bint-i Avf ile evliydi.Mâhreme bin Nevfel’in Kureyş tarihinde ve savaşlarında önemli bir yeri vardır. Ficâr Savaşları’nda Kureyş ordusu içinde yer alan Beni Zühre birliğine kumandanlık yaptı. Aynı zamanda Kureyş’in şiir râvilerinden, tarih ve ensâb (nesebler) âlimlerindendir. Şahıslar ve kabileler arasında meydana gelen ihtilâflarda hâkemlik yapardı.Hicri 2. Miladi 624 yılında Ebû Süfyan idaresinde Suriye’ye giden ve Bedir Ğazvesi’nin vuku’ bulmasına sebeb olan kervan da o da bulunuyor-du. Kervanın Mekke’ye ulaşmasının ardından Beni Zühre, Bedir Ğazvesi için yola çıkan Kureyş ordusundan ayrılarak Mekke’ye geri dönmüş bunun üzerine Ebû Süfyan Beni Zühre’den bazılarının mallarına el koymuştu. Mâhreme bin Nevfel bu uyğulamaya karşı çıkarak kabile mensublarına mallarının teslim edilmesini sağlaması onun Kureyş içindeki sayğınlığını göstermektedir.Mekke’nin fethi sırasında Nikul’ukâb’da veya Sukyâ mevkiinde olan Resûlullâh’i karşılayan Abbas bin Abdülmuttalib’ın yanında Mâhreme bin Nevfel de bulunuyordu. Mekke’nin fethinde Müslüman olan Mâhreme bin Nevfel İslâm ordusu safında Huneyn Ğazvesi’ne iştirak etmiş, Resûlullâh onu müellefe-i kulûbdan sayarak kendisine Huneyn ğanimetlerinden elli deve vermiştir. İslâmi kaynaklar da Mâhreme’nin bundan sonra samimi bir Müslüman olduğu kaydedilir.Mâhreme bin Nevfel Mekke’nin fethinden sonra Medine’ye yerleşti. İbn-i Sa’d, İbn-i Ümmü Mektûm’un Suffe’nin inşasından bir süre sonra Mâhreme bin Nevfel’in dârülkurrâ diye bilinen evinde misafir olduğunu kaydetmektedir. Ancak Mâhreme’nin Mekke fethinde İslâm’ı kabul edin-ceye kadar Mekke’de yaşadığı ve İbn-i Ümmü Mektûm’un da Medine’ye çok erken bir dönemde hicret ettiği dikkate alınırsa evin mülkiyetinin daha sonra Mâhreme’ye geçtiği anlaşılır.Sert mizaçlı bir kimse olan Mâhreme’ye Resûlullâh (s.a.v), yumuşak davranırdı. Rivâyete göre Mâhreme bin Nevfel, Resûlullâh’ın kendisine hediye olarak gelen elbiseleri dağıttığını duyunca oğlu Misver’i yanına alarak Resûlullâh’ın evine gitmiş ve oğlundan onu dışarıya çağırmasını istemişti. Misver’in bundan çekindiğini gören Mâhreme bin Nevfel: “-Yavrum, O cebbar değildir!”demiştir.Misver’in çağırması üzerine elinde kıymetli bir elbiseyle dışarı çıkan Resûlullâh (s.a.v): “-Ey Mâhreme! Bunu sana ayırdım!”diyerek elbiseyi ona vermiştir.Hz.Ömer (r.a) hilafeti döneminde Mâhreme bin Nevfel’i bazı sahâbi-lerle birlikte Mekke hareminin sınırlarını işaretlemekle görevlendirdi. Ayrıca Hicri 20. Miladi 641 yılında divan tertiblemeye karar verince bu işi tanzim görevini Akil bin Ebû Tâlib, Cübeyr bin Mut’im ve Mâhreme bin Nevfel’e verdi. Mâhreme bin Nevfel, bir Kureyşli’ye iftira etmesi sebebiyle Hz.Ömer tarafından had cezasına çarptırıldı.Hz.Osman (r.a) döneminde gözlerini kaybeden Mâhreme bin Nevfel Muâviye bin Ebû Süfyan ile de dilinden dolayı epey tartışmalar yaşadıktan sonra Hicretin 54. Miladi 674 yıllarında ve muhtemelen 115 yaşlarında iken Medine’de vefat etti. 1Şübhesiz ki, en doğrusunu Allâh bilir. Allâh onlardan razı olsun.1- Türkiye Diyanet vakfı İslâm Ansiklopedisi-27-389-390
İlginizi Çekebilecek Diger Sahabe Hayatları
Fûdalâ-i Sahabe’den olan Muhammed bin Mesleme, Vâkıdî’ye göre: bi’setten yirmi iki yıl önce, takriben Miladi 588. yılda Medine’de doğdu. Câhiliye devrinde kendisine Muhammed adı verilen kimselerdendir.
Hâris bin Hazrec oğullarının akrabası, Muhammed bin Eslem, bin Becre veya Bahre çok yaşlıydı. Kendisi Medine dışında ikamet ederdi.
Muhammed bin, Ebû Hûzeyfe (r.a), takriben Miladi 615 yıllarında Habeşistan’da dünyaya geldi. Babası meşhur (Mihşem) Ebû Hûzeyfe ile annesi Sehle bint-i Süheyl bin Amr, Habeşistan’a hicret eden ilk kafile içinde yer almış
Resûlullâh (s.a.v)’ın Amcası Ebû Talib’in oğlu Ca’fer’i Tayyar’ın ve Esmâ bint-i Ümeys el-Has’amiye’nin oğulları, Abdullah bin Ca’fer ile Avn bin Ca’fer’in kardeşleri, Hz.Ali ve Akil’in yeğenleri, Abdullah bin Abbas’ın teyzesi oğlu