Hâris Bin Hâlid Bin Sahr Kimdir?
اَلحَـِرِثُ بْــنُ خَا لِـدُ بْــنُ صَــخْــر
Baba Adı : Hâlid bin Sahr bin Amir bin Kâ’b.
Anne Adı : Bilgi yok.
Doğum Tarihi ve Yeri : Tarih yok, Mekke doğumludur.
Ölüm Tarihi ve Yeri : Bilgi yok.
Fiziki Yapısı : Bilgi yok.
Eşleri : 1-Reyta bint-i Hâris 2-Zeyneb bint-i Abdi Yezid bin Hâşim bin el-Muttalib.
Oğulları : 1-Musa 2-İbrahim.
Kızları : 1-Aişe 2-Zeyneb 3-Fâtıma.
Gavzeler : Bilgi yok.
Muhacir mi Ensar mı : Mekke, Habeşistan, Medine. Muhacir dir.
Rivayet Ettiği Hadis Sayısı : Bilgi yok.
Sahabeden Kim ile Kardeşti : Bilgi yok.
Kabile Neseb ve Soyu : Hâris bin Hâlid bin Sahr bin Amir bin Kâ’b, bin Sa’d bin Teym bin Mürre.
Lakap ve Künyesi : Ebû Mûsa.
Kimlerle Akraba idi : Hz.Ebû Bekr’in dayısının oğludur.
Hâris Bin Hâlid Bin Sahr'ın Hayatı
El-Hâris bin Hâlid bin Sahr (r.a), Mekke’de doğmuştur. Ancak hangi tarihde doğduğu ve hangi tarih de kaç yaşında vefât ettiği kesin olararak bilinmemektedir. Babasının adı: Hâlid bin Sahr bin Amir bin Kâ’b’dır. Hz.Ebû Bekr (r.a)’in Annesi, Ümmü’l-Hayr Selmâ bint-i Sahr’ın, kardeşi olur. Dolaysiyle, Hâris bin Hâlid’ın babası Hz.Ebû Bekr’in dayısı olurdu Hâris bin Hâlid ise, onun dayısı oğlu olurdu. Annesi; Yemenli bir kadın olduğu söylenir, ancak ismi bilinmemektedir. Kabilesi: el-Hâris bin Hâlid bin Sahr bin Amir bin Kâ’b bin Sa’d bin Teym bin Mürre el-Kureyşi et-Temimi’dir. Künyesi: Ebû Mûsa’dır.El-Hâris bin Hâlid, İslâm dâvetinin yapıldığı ilk günlerde İslâm ile müşerref olan Sahabelerden biridir. İslâm dinini kabul edince, o, ve âilesi kendi kabilesi olan, Benî Teym’in müşrikleri tarafından hakaretlere maruz kalınca, mecburen ikinci Habeşistan hicretine hanımı; Reytâ (veya Rabita) bint-i Hâris, bin Cebele, bin Âmir, bin Ka’b, ile birlikte, Hz.Câ’fer bin Ebû Tâlib’in liderliğinde Habeşistan’a hicret ettiler.Hâris bin Hâlid (r.a)’in bir rivâyete göre; Habeşistan’da iken, Mûsa, Ayşe, Zeyneb ve Fâtıma, adlarında ki, dört çocuğu da orada doğmuştur. Diğer bir rivâyette göre ise; çocuklarından Mûsa, İbrahim, ve Zeyneb adındaki bu çocukları zaten vardı. Onları da yanına alarak Habeşistan’a gitmiş, ve orada diğer iki çocuğu dünyaya gelmiştir.İmam’ı Buhârî’ye göre; oğulları Mûsa, İbrahim, Habeşistan’a hicret ederken zaten yanlarında bulunuyordu. Diğer çocukları Habeşistan’da doğmuşlardır.İbn-i İshak’a göre; Hâris bin Hâlid, Habeşistan’da uzun bir müddet muhacir olarak kaldıktan sonra, Medine’ye geri dönmüştür. Ancak dönüş tarihi kesin değildir. Bu bakımdan Hicretin yedinci yılında Hayber Seferi esnasında döndüğü de zannedilmektedir.Bazı Rivâyetlere göre; Habeşistan’dan Medine’ye gemi ile geri dön-erlerken, bindikleri gemide, ailesinin ve çocuklarının içmiş oldukları birsudan dolayı zehirlenerek öldüğü de bildirilmektedir.Bazı rivâyetlere göre ise;Musa, Ayşe, Zeyneb ve Fâtıma, adlarındaki çocukları ile, Hanımı Reyta sadece zehirlenerek ölmüşlerdir. Hâris bin Hâlid, Medine’ye geldiği zaman çocuklarının ölümünden dolayı çok üzgün ve bitkin bir halde idi. Resûlullâh (s.a.v) onu teselli ederek gönlünü aldı. Onu, amcazadesi Yezid bin Haşim bin Muttalib’in kölesinin kızı Zeyneb ile evlendirmiştir.İmam-ı Buhârî’ye göre; Medine’ye hicret eden, çocuklardan yalnız İbrahim bin Hâris bin Hâlid’in, Muhammed adında bir oğlu Medine’de dünyaya gelmiş olup, o, babası İbrahim’den, ve, o da, babası Hâris bin Hâlid’den hadis-i şerif rivâyet etmiştir.Hâris bin Hâlid’in Medine’deki hayatı hakkında ve ne zaman vefât ettiğine dair bir kayda rastlanmamıştır.Başka bir rivâyet de şöyledir:Hâris bin Hâlid (r.a), Mekke’de ilk sıralarda Müslüman olmuş ve Allâh yolunda, Habeş ülkesine yapılan ikinci Habeşistan hicretine hanımı Reyta bint-i Haris ile birlikte katılmıştır.Bu âilenin hicretleri esnasında Hz.Ebû Bekr (r.a)’da onlarla birlikte hicret etmek için Mekke’nın bir semti olan Birkülguma’da kadar gitmişti. Orada, Kare kabilesinin seyyidi lideri İbnü’d-dugine (Dugunne) Hz.Ebû Bekr’i geri çevirmek istemiş, Hz.Ebû Bekr’de ona: “-Yanımda âile halkımdan bir zât var!”diyerek özür dilemiş.İbnü’d-Dugine: “-Bırak onu varsın yüzünün doğrusuna gitsin! Sen de, ev halkının yanına dön!” demiş ise de Hz.Ebû Bekr (r.a) ona: “-Yol arkadaşlığı hakkını gözetmek nerede kalır?!”diyerek geri dönmek istemeyince,Hâris bin Hâlid, ona: “-Yâ Ebû Bekr! Geri dönmen, senin için helâldir. Sen geri dönüp git. Ben de, arkadaşlarımla birlikte yoluma devam edeyim!” demiştir.Kendisi ve ailesi Habeşistan ülkesine kadar gitmiştir. Ebû Bekr’de Mekke’ye geri dönmüştür.Hâris bin Hâlid’in; Musa, Âişe, Zeyneb ve Fâtıma adındaki çocukları orada dünyaya gelmiştir.Habeş ülkesinden, Medine’ye hicret etmek üzere dönerlerken yolda içtikleri bir sudan Hâris bin Hâlid’in hanımı Reyta hatun ile çocukları Musa, Âişe, Zeyneb hepsi ölmüşler, yalnız Fâtıma, adındaki kız çocuğu kurtulmuştur.Başka bir rivâyete göre ise: Hâris bin Hâlid’den başka hiç sağ kalan olmamıştır. 1Hâris bin Hâlid (r.a), Habeşistan’dan Medine’ye çok üzgün bir halde geri dönünce, Resûlullâh (s.a.v) onu, amcazadesi Yezid bin Haşim, bin Abdülmuttalib’in kölesinin kızı Zeyneb ile evlendirdi.Şübhesiz ki, en doğrusunu Allâh bilir. Allâh, onlardan râzı olsun.
1- M.Âsım Köksal İslâm Tarihi-3-221