Hâris Bin Ebi Hâle Kimdir?
Baba Adı : Ebû Hâle bin Zürare.Anne Adı : Hadicetü’l-Kübra bint-i Hüveylid.
Doğum Tarihi ve Yeri : Takriben Miladi 582 veya 587 yılları arasın-da, Nübüvvetten 23 veya 28 yıl kadar önce Mekke’de doğdu.
Ölüm Tarihi ve Yeri : Nübüvvetin ilk yıllarında çok genç yaşlarda şehid düştüğü anlaşılmaktadır. Kabri, Mekke’de Cennetü’l-Muâllada dır.
Fiziki Yapısı : Bilgi yok.
Eşleri : Bilgi yok.
Oğulları : Bilgi yok.
Kızları : Bilgi yok
Gavzeler : Ömrü savaşlara kafi gelmedi.
Muhacir mi Ensar mı : Hicrete yetişemedi.
Rivayet Ettiği Hadis Sayısı : Bilgi yok.
Sahabeden Kim ile Kardeşti : Bilgi yok.
Kabile Neseb ve Soyu : Hâris bin Ebû Hâle Zürare veya Mâlik bin Nebbaş bin Âdiy et-Temimi’dir.
Lakap ve Künyesi : Bilgi yok.
Kimlerle Akraba idi : Hz.Hadice’nin oğlu, Resûlullâh (s.a.v)’inde üvey oğlu, Hind bin Ebû Hâle’nin ana baba bir kardeşi, Zeyneb, Rukeyye, Ümmü Külsüm, ve Hz.Fâtıma’nın anne bir kardeşleridir.
Hâris Bin Ebi Hâle'nin Hayatı
Hâris bin Ebû Hâle, Resûlullâh (s.a.v)’in terbiye ve idaresinde büyümüş olan üvey oğludur. Annesinin ismi; Hz.Hadice bint’i-Huveylid’dir. Babasının adı, Ebû Hâle bin Zürare et-Temimi’dir. Babası Ebû Hâle’nin ismi hususunda ihtilaf edilmiş, Nebbaş, Zürare, veyahut Mâlik, olduğu’da söylenmiştir. Resûlullâh (s.a.v)’in tebiyesi altında yetişen, ve O’nun ile yıllarca yanyana bir hayat yaşayan, ve bu yakınlıktan çok şeyler öğrenen Hâris bin Ebû Hâle (r.a), çok genç yaşta Müslüman olmuştur. Hz.Hadice validemizin hatırası olan Hâris bin Ebû Hâle İslâm’ın ilk şehidlerindendir.Resûlullâh (s.a.v)’ın üvey oğlu Hâris bin Ebû Hâle hakkında çok fazla bilgiye sahib değiliz. Ancak İbn-i Hacer bize kısa ama çok önemli bir bilgiyi aktarır. Onun aktarımına göre:“-Hâris bin Ebû Hâle, Hind bin Ebû Hâle’nin kardeşi, Resûlullâh (s.a.v)’ın üvey oğludur. Soykütüğü kardeşinin biyoğrafisinde anlatılmıştı.İbn-i el-Kelbi ile İbn-i Hazm anlattılar: “-Er-Rüknu’l-Yemâni’nin altında, Allâh yolunda ilk öldürülen adam odur!”Askeri, el-Evâl’de der ki:“-Yüce Allâh, Resûlullâh (s.a.v)’e emrettiğini, haykırmasını emret-tiği zaman, Mescid-i Haram’a varıp dikildi ve şöyle haykırdı: “-La İlahe illallah, deyin felaha erersiniz!”Hemen O’nu dövmek için hemen ayaklandılar, gürültüyü âile efradı duyunca (Üvey oğlu) el-Hâris bin Ebû Hâle hemen koşup yetişti ve onları dövmeye başladı, derken, müşrikler hep birlikte onun başına üşüştüler, ve o anda onu öldürdüler. Böylece Hâris bin Ebû Hâle İslâm’ın ilk şehidi olmak şerefine kavuştu!”Seyf’in Fütûh’unda, Sehl bin Yusuf, babasından rivâyet edilmiştir:Kudame-i Sahabi’den olan, Osman İbn-i Maz’un dedi ki:“-Bize Resûlullâh’ın ilk vasiyeti, Mekke’de el-Hâris bin Ebû Hâle öldürüldüğü zaman yapmıştır ki, biz o zaman tam kırk kişiydik. Şimdi üzerinde bulundumuz bu hal (O ilk vasiyetinin) gereğidir. 1Bu anlatıma göre o; Resûlullâh (s.a.v)’e ilk günlerde iman etmiştir. ilk günlerde namaz kılmak için Kâbe’ye giden bir grub Müslüman’a Mekkeli müşrikler engel olmaya çalışırlar. Bu engelleme sırasında bir arbede oluşur ve kimin vurduğu tesbit edilmeden Hâris bin Ebû Hâle (r.a) orada öldürücü bir darbe alarak Rüknü’l-Yemâni’nin önünde şehid edilir.İşte bu rivâyetlere göre Hâris (r.a) İslâm’ın ilk şehididir. İlk şehidin ise Peyğamber evinden çıkması, üzerinde çokça düşünülmesi gereken çok önemli bir konu olsa gerek….Hâris bin Ebû Hâle (r.a)’ın İslâm’dan önceki hayatı hakkında fazla bilgi bulunmamakla beraber, onun bekar olduğu sanılmaktadır. Şayet varsa âile bireyleri hakkında bilgi yoktur. Erken yaşlarda şehid edildiğinden kendisinden herhangi bir hadis rivayeti varid olmuş değildir. Fakat gözden kaçmış olan bir gerçek vardır ki; Annesi Hadicetü’l- Kübra (r.a), ilk iman eden hanımefendidir. Oğlu Hâris bin Ebû Hâle ise; İslâm davasının ilk şehidlerindendir.Şübhesiz ki, en doğrusunu Allâh bilir. Allâh, onlardan râzı olsun.
1- el-İsabe, İbn-i Hacer el-Askalani-1-444-No-1503