Kutbe Bin Mâlik Es-sâ’lebi Kimdir?
قُــطْــبَــة ُبْــنُ مَـا لِــك
Baba Adı : Mâlik.
Anne Adı : Bilgi yok.
Doğum Tarihi ve Yeri : Tarih yok, Medine doğumludur.
Ölüm Tarihi ve Yeri : Bilgi yok.
Fiziki Yapısı : Bilgi yok.
Eşleri : Bilgi yok.
Oğulları : Bilgi yok.
Kızları : Bilgi yok.
Gavzeler : Bilgi yok.
Muhacir mi Ensar mı : Bilgi yok.
Rivayet Ettiği Hadis Sayısı : Rivayeti var, sayısı belli değildir.
Sahabeden Kim ile Kardeşti : Bilgi yok.
Kabile Neseb ve Soyu : Kutbe bin Mâlik es-Sâ’lebe bin Zübyan.
Lakap ve Künyesi : Ez-Zübyani.
Kimlerle Akraba idi : Ziyad bin İlâka’nın amcası dır.
Kutbe Bin Mâlik Es-sâ’lebi'nin Hayatı
Kutbe bin Mâlik es-Sa’lebi ,Sa’labe bin Zübyân Kabilesi’ndendir. Bu Sebeble ona:“Ez-Zübyâni “denilmiştir. Ziyad bin İlâka’nın amcasıdır. Buhâri ve İbn-i Hatim onun Resulullah (s.a.v) ile sohbeti olduğunu söylerler.İbn-i Hibbân şöyle der: “-Sa’lebe bin Yerbû’ et-Temimi Kabilesindendir. Ziyad bin İlaka’nın amcasıdır, Kûfe’ye yerleşmiştir!”İbn-i es-Seken şöyle der: “-Kûfeliler arasında sayılır!”Sahih olan şudur: Zübyâni’dir. Temimi değil.İbn-i es-Seken, İbn-i Ukde’den naklen andı, şöyle dedi: “-Sorui’dir. Tay Kabilesinden ünlü bir kabile olan Soru kabilesin-dendir!”İbn-i es-Seken der ki:“-İnsanlar ona muhalefet edip şöyle diyorlar:“-Sa’lebi’dir. Resûlullâh’dan ve Zeyd bin Erkam’dan rivayet etmiştir. Hadisi Sahih’de şöyle geçer: “-Resûlullâh’ın arkasında sabah namazı kıldım. Kaf suresini okudu!”Kendisinden kardeşinin oğlu Ziyad rivayet etti. Müslim ve birçokları onu, Kutbe’den rivayet etme hususunda yalnız kaldığını ileri sürdüler. Ancak Mizzi şunu ifade etti: “-Haccac bin Eyyüb ki, Beni Sa’lebe’nin mevlasıdır da ondan rivayet etmiştir!”Bunun üçüncü bir ravisini de bulmayı başardım. Ali bin el-Medini, onu el-İlel adlı eserinde andı: “-Abdülmelik bin Umeyr’dir!”Ve bunu Buhâri hariç Müslim’in, hadislerini sahabe içinde tahric ettiği kişilerdendir. 1Kutbe bin Mâlik (r.a)’dan:Resûlullah (s.a.v) şöyle dua ederdi: “-Allâh’ım, kötü huylardan, kötü amellerden ve kötü arzulardan sana sığınırım!” 2Kutbe bin Mâlik es-Sa’lebi hakkında fazla bilgimiz yoktur. Onun âile bireyleri varsa çocukları ve onların isimleri hakkında, nerede nasıl yaşadı, ve nerede hangi tarihte vefat ettiği hakkında elimizde hiçbir bilgi maalesef bulunmamaktadır.Şübhesiz ki, en doğrusunu Allâh bilir. Allâh, onlardan razı olsun.1- el-İsabe İbn-I Hacer el-Askalani-4-70-No-7127
2- M.Yusuf Kandehlevi Hadislerle Müslümanlık-4-1721