Ma’bed Bin Abbas Kimdir?
مَــعْــبَــدُ بْـــنُ عَــبَّـا سْ
Baba Adı : Abbas bin Abdülmuttâlib.
Anne Adı : Ümmü’l-Fadl Lübâbetü’l-Kübrâ bint-i Hâris.
Doğum Tarihi ve Yeri : Hicri 7. Miladi 629. yılda Medine’de doğdu.
Ölüm Tarihi ve Yeri : Muâviye devrinde meydana gelen 2. Kuzey Afrika Savaşları’nda şehid oldu.
Fiziki Yapısı : Güzel ve yakışıklı birisiydi.
Eşleri : Ümmü Cemil bint-i es-Sabit, ve üç tane de Ümmü veledleri...
Oğulları : Abdullah, Abbas ve Ömer.
Kızları : Meymune ve Hafsa Ebiyye.
Gavzeler : İfrikiyye Seferleri…
Muhacir mi Ensar mı : Muhacir çocuğudur.
Rivayet Ettiği Hadis Sayısı : Bilgi yok.
Sahabeden Kim ile Kardeşti : Bilgi yok.
Kabile Neseb ve Soyu : Ma’bed bin Abbas bin Abdülmuttalib bin Haşim bin Abdimenaf el-Kureyşiy el-Haşimi dir.
Lakap ve Künyesi : Ebû’l-Abbas.
Kimlerle Akraba idi : Resûlullâh (s.a.v)’ın Amcası Hz.Abbas’ın oğlu, Hz.Meymune (r.a)’in bacısı oğlu ve yeğenidir.
Ma’bed Bin Abbas'ın Hayatı
Ma’bed bin Abbas bin Abdülmuttalib bin Haşim el-Kureyşi (r.a)’in babası; Resûlullâh (s.a.v)’in sevgili Amucası Hz.Abbas (r.a)’dır. Annesi: Lübabetü’l-Kübra bint-i Hâris el-Hilaliye’dır. Bu kadın, İslâmiyet dinine Hz.Hadice (r.a) validemiz den sonra giren kadınlardan dır. Ancak kocası Hz.Abbas (r.a), Mekke fethine yakın bir zamana kadar İslâmiyetini her-kesten gizlemiştir. Ümmü’l-Fadl’da kocasının bu durumuna hiç itiraz etmemiş ona uymuştur. Teyzesi: Resûlullâh (s.a.v)’in muhterem zevcele-rinden Hz.Meymune’dır. Ma’bed bin Abbas (r.a) Hicri 7. Miladi 629. yılda Medine’de doğmuştur. Ma’bed bin Abbas (r.a), Ümmü’l-Fadl’dan olan son erkek çocuğudur. Çocuklarının en küçüğü olması hasebı ile çok sevilirdi.Resûlullâh (s.a.v), babası Abbası’da çok severdi. Onun hakkında: “-Kureyş’in en cömerdi dir!”buyurur. “-Ey Allâh’ım, Abbas’ı ve çocuklarını affet, onları günah kirlerinden temizle, muhâfaza et!”diye duâda bulunurdu.Hz.Abbas’ın oğlu Abdullah İbn-i Abbas (r.a) Resûlullâh (s.a.v)’ın şöyle dua ettiğini naklediyor: “-Allâh’ım! Abbas’ın ve çocuklarının gizli ve aşikâr yapmış olduk-ları günahları affet. Allâh’ım! Çocuklarını ona Hayru’l-Halef kıl!”Ebû Hüreyre (r.a) Resûlullâh (s.a.v)’ın şöyle dua ettiğini naklediyor: “-Allâh’ım! Abbas’ın gizli ve aşikâr, açık ve kapalı yapmış olduğu günahları affet. Kıyamete kadar onun neslinden gelenlerin yapacakları günahları affet!”Yine Ebû Hüreyre: Resûlullâh’in şöyle dua ettiğini naklediyor: “-Allâh’ım! Abbas’ı, çocuklarını ve onları sevenleri affet!”Âsım ise: Resûlullâh’ın (s.a.v) şöyle dua ettiğini naklediyor: “-Abbas benim amcamdır. Babam mevkiindedir. Soyumdan hayatta tek olan odur. Allâh’ım! onun günahları affet. Yapmış olduklarının en iyisini kabul et. Yaptığı kötülükleri görmezlikten gel, onun soyundan sâlih evlâtlar getir!”Ebû Üseydü’s-Said’î (r.a) ise şöyle anlatıyor:“-Resûlullâh (s.a.v), Abbas bin Abdülmuttalib’e: “-Sen, ve çocukların, yarın ben gelinceye kadar yerinizden ayrılma-yın. Sizinle bir işim var!”buyurdular.Onlar, ertesi gün kuşluk vakti geçinceye kadar beklediler. Resûlullâh (s.a.v) gelince: “-Esselâmû Aleyküm!”dedi. “-Âleyküm Selâm ve rahmetullâhi ve berekâtüh!”diyerek selâmına mukabelede bulundular.Resûlullâh (s.a.v): “-Dünden beri nasılsınız?”dedi.Onlar da: “-Hamd olsun!”diye karşılık verdiler.Resûlullâh (s.a.v): “-Toplanın, birbirinize yaklaşın!”dedi.Onlar, sıkışıb Resûlullâh’a yaklaşınca örtüsünü üzerlerine örterek şöyle dua etti. “-Yarabbi! Bu, benim amcamdır. Babam mevkiinde dir. Bunlarda Ehl-i Beytim’dir. Benim onları böyle eteğimle koruduğum gibi, sende onları cehennemden koru!”Bu dua üzerine kapının sövesi, ve evin duvarları dile gelerek: “-Amin! Amin! Amin!”dediler. 1Resûlullâh (s.a.v) ile dört yıl gibi kısa ama güzel bir hayat yaşayan Ma’bed bin Abbas (r.a), O’nun vefatından sonra, halife Ebû Bekr (r.a) dönemini, Hz.Ömer dönemini, idrâk etti. Ancak bunların devirlerinde ne-ler yaptığına dair bilgi yoktur. Hz.Osman (r.a)’ın hilafet döneminde daha gençliğinin baharındayken, İslâm’ın hak mesajını Tunus’tan Fas’a kadar duyurmak için giden bu birinci ordunun içerisinde yer almış, bu seferler sırasında kardeşi Abdurrahman bin Abbas şehid olmuştu.Hz.Osman (r.a) döneminde Mısır’a vali olan Abdullah bin Sa’d, bin Ebi Serh, Kuzey Afrika’nın geri kalan topraklarını fethetmek için halife Hz.Osman (r.a)’dan izin alarak bu sefere çıktı.Bu Seferlere Ashâb dan adı “Abdullah” olan yedi kişinin katılmasın-dan dolayı bu orduya “Ceyşü’l-Abâdile” Abdullahlar ordusu” çıkılan bu savaşa da “Ğazvetü’l-Abâdile” Abdullahlar Savaşı” adı verilmiştir.Bu sahâbiler, komutan Abdullah bin Sa’d, bin Ebi Serh’den başka, Abdullah İbn-i Zübeyr, Abdullah İbn-i Ömer, Abdullah bin Amr el-Âs, Abdullah İbn-i Abbas, Abdullah bin Mes’ûd ve Abdullah bin Ca’fer idi. İşte Abdurrahman bin Abbas’da bu sefere abisi Abdullah İbn-i Abbas ve kardeşi Ma’bed ile birlikte katılmış ve o topraklarda şehid olmuştur.Hz.Ali (r.a)’ın hilafeti döneminde Mekke valiliği görevinde bulunan Ma’bed bin Abbas (r.a), Muaviye döneminde ise yine İfrikiyye seferlerine iştirak ederek cihad aşkını göstermiştir.İfrikiyye seferlerinin ilki, Hz.Osman’ın döneminde Hicri 26. yılda başlamış ve Hicri 35. yıla kadar sürmüştür. İkinci İfrikiyye seferleri ise Muaviye bin Ebû Süfyan devrinde olmuştur. Bundan dolayı Ma’bed bin Abbas (r.a)’ın, abisi Abdurrahman bin Abbas’ın, ilk seferde şehid olduğu gibi kendisi de ikinci İfrikiyye seferleri sırasında diğer kardeşleri gibi şehid olmuştur. Şehid olduğu zaman 41 yaşlarında olduğu söylenir.Hz.Abbas (r.a)’ın âilesinin bu farklı özelliğini tarihçiler şöyle derler: “-Biz hiçbir ananın çocuklarının kabirlerini, Abbas’ın Ümmü’l-Fadl-dan olan çocuklarının kabirleri kadar birbirinden uzak görmedik. Fadl Şam’da, Abdullah Taif’de, Ubeydullah Medine’de, Kusem Semerkant’da, Abdurrahman ve Ma’bed ise Kuzey Afrika da vefat etmiştir!” 2Şübhesiz ki, en doğrusunu Allâh bilir. Allâh, onlardan razı olsun.1- M.Yusuf Kandehlevi Hadislerle Müslümanlık-4-1695
2- İbn-i Sa’d, Tabakat-4-6