Kays Bin Nüşbe Es-sülemi Kimdir?
قَــيْــسُ بْــن نُـشْــبَــةُ اْلـسُّـلـَمِي
Baba Adı : Nüşbe veya Nüşeybe’dir.
Anne Adı : Bilgi yok.
Doğum Tarihi ve Yeri : Bilgi yok.
Ölüm Tarihi ve Yeri : Bilgi yok.
Fiziki Yapısı : Bilgi yok.
Eşleri : Bilgi yok.
Oğulları : Bilgi yok.
Kızları : Bilgi yok.
Gavzeler : Mekke fethi, Huneyn.
Muhacir mi Ensar mı : Bilgi yok.
Rivayet Ettiği Hadis Sayısı : Bilgi yok.
Sahabeden Kim ile Kardeşti : Bilgi yok.
Kabile Neseb ve Soyu : Kays bin Nüşbe es-Sülemiy Beni Süleme oğullarındandır.
Lakap ve Künyesi : Bilgi yok.
Kimlerle Akraba idi : Abbas bin Mirdâs (r.a)’ın amcası, ya da, amcası’nın oğlu olduğu söylenir.
Kays Bin Nüşbe Es-sülemi'nin Hayatı
Kays bin Nüşbe (r.a)’ın hangi tarihte ve nerede doğduğu ve öldüğü kesin olarak bilinmemektedir. Kays bin Nüşbe beni Sülemiler’den’dir. El-İsâbe’de deniliyor ki; O, Abbas bin Mirdâs’ın amcası veya amcasının oğludur. Kays bin Nüşbe (r.a) Müslümanları Hendek’de mûhâsara eden müşrikler yurtlarına dönüp gittikten sonra Sülemi oğulları kabilesinden Kays bin Nüşbe, Medine’ye Resûlullâh (s.a.v)’in yanına gelmişti. Kendisi Câhiliye çağında Allâh’ı arayan kitablar okuyan bir adamdı. Resûlullâh’ın zuhurunu duyunca hemen onunla görüşmeye can atmıştı. Kays Medine’ye gelip Resûlullâh (s.a.v) konuşmasını dinlemiş ve ona bazı şeyler sormuştu.Kays bin Nüşbe, Resûlullâh (s.a.v)’e: “-Sen Allâh’ın Rasulü müsün?”diye sordu.Resûlullâh (s.a.v): “-Evet!”buyurdu, ve ona soyunu da bildirdi.Kays bin Nüşbe: “-Demek, Sen, kavmının içinde şerefli bir mevkie sahib ve peyğam-ber âilesine mensub sun?”dedikten sonra: “-Senin dâvet ettiğin şeyler nelerdir?”diye sordu.Resûlullâh (s.a.v), ona İslâmiyeti açıkladı, ve İslâmiyetin yapılmasını emr ettiği veya yasakladığı şeyleri de anlattı.Kays bin Nüşbe: “-Sen, ancak iyilikleri buyuruyor, kötülüklerden de sakındırıyorsun demektir. Ben, gerimde ki, kavmimin elçisiyim. Onlar, bana itaât ederler. Ben, Sana, bazı sorular soracağım ki onları vahy gelenden başkası bilmez. Haydi, bana Kahl’ın ne olduğunu haber ver?”dedi.Resûlullâh (s.a.v): “-Sema’dır!”buyurdu.Kays bin Nüşbe: “-Bana Mahal’in ne olduğunu da bildir?”dedi.Resûlullâh (s.a.v): “-Yer’dir!”dedi.Kays bin Nüşbe: “-Onlar kimin dir?”diye sordu.Resûlullâh (s.a.v): “-Onlar Allâh’ın dır!”buyurdu.Kays bin Nüşbe, yedi kat göklerden onlarda bulunanlardan ve onla-rın yedikleri içtikleri şeylerden sordu. Resûlullâh (s.a.v)’de Kays’a yedi kat gökleri, Melekleri ve onların Allâh’a nasıl ibadet ettiklerini, yeri ve yerdekileri anlattı.Kays Resûlullâh (s.a.v)’ın anlattıklarını can kulağıyla dinledi ve benimsedi. Resûlullâh (s a v) onu İslâmiyete dâvet etti.Kays bin Nüşbe: “-Sen, doğru söylüyorsun! Ben, senin Resûlullâh olduğuna şehâdet ediyorum!”dedi.Hemen orada Müslüman oldu. Kendi kavmi olan Sülemi Oğullarının yanına döndü ve, onlara:“-Ey Süleym Oğulları! Ben, Rumların açıklamalarını, Farsların mırıl mırıl okumalarını, Arabların şiirlerini, kâhinlerin tüm kehânetlerini ve Himyerlerin söyledikleri tekerlemelerini dinlemişim işitmişimdir. Fakat, bunların kelâmlarından hiç birisi Muhammed’den işitmiş olduğum bu kelâm’a benzememektedir. Siz, bana Muhammed hakkında itaat ediniz. O’ndan nasibinizi alınız. Çünkü, sizler, O’nun dayısı sayılırsınız.Eğer, O, muvaffak ve muzaffer olursa bundan sizlerde faydalanır ve mesud olursu-nuz. Ben, taştan daha katı olan kalbimle onun yanına girmiş-tim. Sözlerini bitirmedikçe yanından ayrılamadım!”dedi.Resûlullâh (s.a.v), Kays’a: “-Sülemi Oğullarının en âlimi!”adını takmıştı.Onu göremediği zaman: “-Ey Sülemi oğulları! Sizin en âliminiz nerededir?!”diye sorardı. 1Kays bin Nüşbe (r.a)’ın kabilesi, Resûlullâh (s.a.v), Mekke’yi fethe gittiği ve Kudeyd’de bulunduğu sırada Sülemi oğulları, aralarında Abbas bin Mirdas ve Enes bin İyad ve Raşid bin Abdi Rabbih olduğu halde 900-1000 kişilik bir kafile halinde Resûlullâh (s.a.v) ile buluşup Müslüman oldular. Mekke’nin fethinde, Huneyn ve Tâif Savaşları’nda bulundular. 2Kays bin Nüşbe, Câhiliye devrinde Mekke’ye geldi, devesini sattı. Müşteri onun hakkını vermedi, bunun üzerine kalkıb şöyle dedi: “-Ey Fihl âilesi! Bu Harem-i Şerif’te iyi ahlaklı insanla yanında, Beyt-i Şerif’in sayğınlığına rağmen zulme uğruyorum da, kimse o zalimden beni kurtarmıyor!?”Abbas bin Mirdâs bunu duydu, ona birkaç beyit yazdı. İşte o beyitler-den bir tanesi şöyledir: “-Evlere gel ve hâne halkından yardım iste! Mutlaka bin Harb’i yar-dımcı olarak görürsün, mutlaka Abbas’ı yardımcı olarak görürsün!”Dedi ki:“-Bunun üzerine Abbas bin Abdülmuttalib ayağa kalktı ve onun hakkını aldı ve şöyle dedi: “-Mekke’ye geldiğin sürece, ben senin kurtarıcınım!”Resûlullâh (s.a.v), Peyğamber olarak onlara gönderilinceye kadar, onunla Beni Haşim arasında bir sevgi teessüs etmişti. Sonra Kays, ona geldi. Kitablar okumuştu Nasıl Müslüman olduğunu anlattı. Bu husuta bir şiir okudu. 3Kays bin Nüşbe (r.a)’in daha sonra neler yaptığı ne zaman ve nerede vefat ettiği ve âile bireyleri hakkında bilgi yoktur.Şübhesiz ki, en doğrusunu Allâh bilir. Allâh, onlardan razı olsun.1- M.Âsım Köksal İslâm Tarihi-12-396
2- M.Âsım Köksal İslâm Tarihi-15-149
3- el-İsabe ibn-i Hacer el-Askalani-4-102-No-7247