Ka’kâ’ Bin Amr Et-temimi Kimdir?
اَلــقَــعْــقَـاعَ بِــنْ عَــمْــرُ الـتَّــمِــيــمِـي
Baba Adı : Amr bin Mâlik et-Temimi.
Anne Adı : Bilgi yok.
Doğum Tarihi ve Yeri : Bilgi yok.
Ölüm Tarihi ve Yeri : Hicri 40 Miladi 660 yılında vefat etti.
Fiziki Yapısı : Bilgi yok.
Eşleri : Bilgi yok.
Oğulları : Amr.
Kızları : Bilgi yok.
Gavzeler : Birçok savaşlarda bulundu.
Muhacir mi Ensar mı : Bilgi yok.
Rivayet Ettiği Hadis Sayısı : Rivayeti var, sayısı belli deeğildir.
Sahabeden Kim ile Kardeşti : Bilgi yok.
Kabile Neseb ve Soyu : Ka’kâ’ bin Amr bin Mâlik et-Temimi.
Lakap ve Künyesi : Bilgi yok.
Kimlerle Akraba idi : Bilgi yok.
Ka’kâ’ Bin Amr Et-temimi'nin Hayatı
Ka’kâ’ bin Amr et-Temimi Âsım’ın kardeşidir. Uzun künyesiyle birlik-te ona şöyle de denilir: el-Ka’kâ bin Amr, bin Mâlik et-Temimi. Hangi tarih ve nerede doğduğu belli değildir. Hulefâ’yı Râşidin devrinin ünlü komutanlarındandır. Bazı hadisçiler sahâbi olduğu görüşündedir. Hz.Ebû Bekr (r.a) döneminde Hicri 11. Miladi 632 yıllarında irtidad eden Alkame bin Ulâsu üzerine müfreze kumandanı olarak gönderildi ve bu görevini başarıyla tamamladı. Aynı yıl Hâlid bin Velid’in peyğamberlik iddiasında bulunan Tuleyha ile yaptığı Büzâha Savaşı’na katıldı. Ulleys’in ve Übülle’nin fethi-ne Hâlid bin Velid’le beraber iştirak etti.Hicri 12. Miladi 633 yıllarında Hire’nin fethinde de bulunan Ka’kâ, Hâlid bin Velid’in emriyle bir süre Hire’de kaldı. Daha sonra çeşitli fetih-lerde görevlendirildi. Ebû Ubeyde bin Cerrâh onu Hz.Ömer’in emri üzerine öncü kuvvetlerin kumandanı sıfatıyla Irak’a gönderdi. Hicri 13. Miladi 634 yıllarında Ka’kâ’ Kadisiye öncesi İran fetihlerinde de önemli rol oynadı.Ağvâs’ta cereyan eden savaş, öncü kuvvetlerin başında bulunan Ka’kâ’ın gösterdiği ğayretler sonucunda kazanıldı. Hicri 14. Miladi 635 yıllarında Hâlid bin Velid’in emriyle Suriye’deki fetihlere de katılan Ka’kâ’ Yermük Savaşı’nda bir süvari birliğinin başında görev yaptı.Ka’kâ’ bin Amr asıl şöhretini Kâdisiye Savaşı’nda Hicri 15. Miladi 636 yıllarında elde etti. Bun savaşın kazanılmasında onun büyük payının olduğu rivayet edilir. Hicri 16. Miladi 637 yılında Medâin’in fethinde Kisrâ üçüncü Yezdücerd’e ait zırh, kılıç, miğfer gibi teçhizatı ele geçiren Ka’kâ’, daha sonra Hz.Ömer’in emriyle Celûle Savaşı’na öncü kuvvetin kumandanı olarak katıldı. Savaşın ardından Hulvân’a giderek bir ğarnizon tesis etti.Aynı yıl Sa’d bin Ebi Vakkâs (r.a)’ın kuvvetlerine katılıp onun emri altında çalıştı. Ertesi yıl Humus’a gönderildi ve bu sırada gerçekleştirilen el-Cezire fetihlerine iştirak etti. Hicri 21. Miladi 642 yılında Nihâvend’in ve Hicri 24. Miladi 625 yıllarında Hemedan’ın fethinde görev aldı. Bir müddet sonra Kûfe’ye yerleşen Ka’kâ’ (r.a), Hz.Osman dönemindeki iç karışıklık-larda halifeyi destekledi.Muhalifler Medine’yi kuşatınca Hz.Osman (r.a)’ın talebi üzerine yar-dıma gelenlerin arasında Ka’kâ’ bin Amr’da bulunuyordu. Hz.Ali (r.a)’ın döneminde onu destekleyen Ka’kâ’, Cemel Vak’ası’ndan önce müzakere-lerde Hz.Ali’yi temsilen Talha bin Ubeydullah ve Zübeyr bin Avvam ile görüştü. Cemel ve Sıffın Savaşları’nda Hz.Ali’nin saflarında çarpıştı.Ka’kâ’ (r.a) cesaretiyle tanınmıştı. Hz.Ebû Bekr de onun cesaretinden ve yararlı işlerinde övğüyle söz ederdi. Aynı zamanda şair olan Ka’kâ’nın şiirleri daha çok savaşlarla ilgilidir. 1Ka’kâ bin Amr (r.a) cesur ve kahramanlardandı. Denildi ki: Ebû Bekr es-Sıddik şöyle derdi: “-Orduda Ka’kâ’nın sesi, bin kişiden daha iyidir!”Kadisiye Savaşı’nda İranlılar ile yaptığı savaşta ve diğer savaşlarda büyük sıkıntılara göğüs gererek üstün başarılar göstermiştir. Seyf bin Ömer bunu el-Fütuh’da anlatmıştır. Seyf, Amr bin Temmâm, babası, Ka’kâ’ bin Amr’dan naklen şöyle demiştir:“-Resûlullâh bana şöyle dedi: “-Cihâd için ne hazırladın?”Şöyle dedim: “-Allâh’a ve Resûlüne itaatı, bir de üzerinde savaş yapabileceğim atı!” “-İşte bu hususta erişilecek ğaye budur!”buyudular.Seyf bir Ömer der ki, şöyle dediler:“-Halife Ömer Sa’d bin Ebi Vakkâs’a hitaben: “-Kadisiye Savaşı’nda en büyük kahraman hangisidir?”diye yazdı.Ona şöyle cevab yazdı: “-Ben Ka’kâ’ bin Amr gibisini görmedim. Bir günde tam otuz hamle yaptı; her hamlesinde bir kahraman öldürdü!”İbn-i es-Seken, bunu İbrahim bin Sa’d tarikiyle Seyf bin Ömer’i, Amr, babası, Ka’kâ’ bin Amr’dan tahricine göre dedi ki:“-Resûlullâh’ın ölümünde bulundum. Öğlen namazını kıldığımızda bir adam geldi, Mescidde durdu. Onlardan biri şöyle bildirdi: “-Ensâr, Resûlullâh’ın ahdini bırakıp Sa’d bin Ubade’ye uymak için toplandılar!”Tabii Muhacirler bu haberden hoşlanmadılar!”İbn-i es-Seken der ki: “-Seyf bin Ömer, zayıf bir râvidir. Deniliyor ki:buradaki Ka’kâ’ bin Amr et-Temimi değil, Ka’kâ’ bin Amr, bin Mabed et-Temimi’dir!”İbn-i Asâkir şöyle der: “-Onun sohbetinin olduğu söylenir. Arab kahramanları ve şairlerinden biriydi. Dımaşk (Şam) fethi’nde bulundu. Irak cebhesinde yapılan birçok fetihlerde de bizzat bulundu. Onun bu hususta çok meşhur ve uyğun şiirleri bulunmaktadır!”Seyf bin Ömer, Muhammed ve Talha’dan naklen andı:“-Resûlullâh (s.a.v)’ın Ashâbındandır. Yermük’un fefhinde at sürüleri-ni (süvarleri) sevk ve idare ediyordu. Şunu söyleyen odur: “-Hoşlanmadıkları her yere Ka’kâ’ı gönderirler, Ka’kâ’da her seslene-nin çağrısına koşar!”Bir başkası şöyle dedi:“-Hâlid bin Velid Hire’yi kuşattığı zaman, halife Ebû Bekr’den yardım istedi. O da yardımcı olarak Ka’kâ’ bin Amr’ı gönderdi ve şöyle dedi: “-İçinde onun gibi bir kahraman bulunan ordu asla yenilmez!”Medain’in fethinde Kisrâ’nın kalkanlarını ve silahlarını ğanimet olarak alan odur. Ğanimetler arasında Hirakl’in ve Hakan’ın zırhları da vardı. Nu’mân’ın zırhı ve kılıcı ile Kisrâ’ın kılıcı da vardı. Sa’d bin Ebi Vakkâs bunları halife Hz.Ömer’e gönderdi. 2Şübhesiz ki, en doğrusunu Allâh bilir. Allâh, onlardan razı olsun.1- Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi-24-216
2- el-İsabe İbn-I Hacer el-Askalani-4-72-No-7132