Türkiye’de geçici koruma statüsüyle bulunan Suriyeli sığınmacıların önümüzdeki seçimlerde oy kullanmamaları için vatandaşlığa geçirildikleri, yurttaşların bilgisi dışında ikametlerine yabancıların kaydedildiği yönündeki iddialar CHP İstanbul Milletvekili Av. Mahmut Tanal’ı harekete geçirdi. Tanal, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına geçen yabancı ülke vatandaşlarının ilk seçimde oy kullanmamaları amacıyla hazırladığı kanun teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığına sundu. Tanal’ın TBMM Başkanlığı’na sunduğu 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin gerekçesinde, Türk vatandaşlarının seçme ve seçilme hakkına yönelik ihlallerinin önüne geçilmesinin hedeflendiği savunuldu. “Her ülkede seçmen olabilme kuralı var”CHP’li vekil Mahmut Tanal’ın imzasını taşıyan kanun teklifinin gerekçesinde; seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının düzenlendiği Anayasanın 67’nci maddesi hatırlatıldı. Seçme ve seçilme hakkının aktif statü haklardan olduğu ifade edilen gerekçede, aktif statü hakların ise vatandaşlara siyasal tutum ve görüşlerini açıklama, örgütlenme, seçme ve seçilme yoluyla devlet yönetimine katılma yetkisi veren haklardan olduğu kaydedildi. Dünyada her ülkede seçmen olabilmenin ve seçilebilmenin birtakım kuralları olduğu aktarılan gerekçede, “Seçimlerde oy kullanabilme, seçme hakkını kullanabilmenin şartlarından biri vatandaşlıktır. Seçim, ulusal egemenliğin bir ifadesi, demokratik düzenin simgesi olduğundan, seçme hakkının yalnızca vatandaşlara tanınması gerekir. Zira söz konusu seçme hakkının yalnızca vatandaşlarımız tarafından kullanılması ülkemizin güvenliği için önemlidir” ifadeleri yer aldı.Vatandaşlık için aranan şartlar sıralandıTürkiye’deki yabancıların sonradan vatandaşlık kazanma hakkına sahip olduğunun anımsatıldığı gerekçede, bunun için belirli şartlar arandığı, sonradan kazanılan Türk vatandaşlığı için başvuru şartlarının 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda düzenlendiği dile getirildi. Tanal’ın hazırladığı teklifin gerekçesinde, anılan kanunun “Başvuru için aranan şartlar” başlıklı 11’inci maddesinde, Türk vatandaşlığı kazanmak isteyen yabancılarda aranan şartların şunlar olduğu hatırlatıldı:
‘Gerçekleşecek ilk seçimde oy kullanmasınlar’ önerisi Bununla birlikte ülkesinden ayrılmaya zorlanmış, ayrıldığı ülkeye geri dönemeyen, acil ve geçici koruma bulmak amacıyla kitlesel olarak Türkiye sınırına gelen veya sınırı geçen, geçici koruma statüsündeki yabancıların da Türk vatandaşlığını kazanabildiğinin ifade edildiği gerekçede şöyle denildi: “Yabancı bir kişinin vatandaşlık bağıyla bağlandığı ülkenin tarihini, dilini, gelenek ve göreneklerini öğrenmesi, benimsemesi, vatandaşlık kazandığı ülkeye sadakati kuşkusuz ki seçme hakkını doğru bir şekilde kullanabilmesi için oldukça önemlidir. Demokrasinin ve ulusal egemenliğin sağlanabilmesi için ülkemizdeki yabancıların ülkemize olan sadakatinin artması, vatandaşlık duygularının yerleşerek benimsemesi gerekmektedir. Ülkemizde gerçekleşecek olan seçimlerde Türk Milletinin gerçek iradesinin yansıtılması ile demokratik düzen sağlanabilir.”Tanal, TBMM Başkanlığı’na sunduğu kanun teklifinin gerekçesinde, ülkemizdeki yabancılardan Türk vatandaşlığı almaya hak kazanan kişilerin, vatandaşlık kazandığı tarih itibariyle ilk gerçekleşecek olan seçimlerde oy kullanmaması sağlanarak, Türkiye vatandaşlarının seçme ve seçilme hakkının ihlallerinin önüne geçilmesi gerektiğini savundu.
Kendi millî kanununa, vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak.Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye'de kesintisiz beş yıl ikamet etmek.Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmek. Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak.İyi ahlak sahibi olmak. Yeteri kadar Türkçe konuşabilmek. Türkiye'de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak. Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak.
‘Gerçekleşecek ilk seçimde oy kullanmasınlar’ önerisi Bununla birlikte ülkesinden ayrılmaya zorlanmış, ayrıldığı ülkeye geri dönemeyen, acil ve geçici koruma bulmak amacıyla kitlesel olarak Türkiye sınırına gelen veya sınırı geçen, geçici koruma statüsündeki yabancıların da Türk vatandaşlığını kazanabildiğinin ifade edildiği gerekçede şöyle denildi: “Yabancı bir kişinin vatandaşlık bağıyla bağlandığı ülkenin tarihini, dilini, gelenek ve göreneklerini öğrenmesi, benimsemesi, vatandaşlık kazandığı ülkeye sadakati kuşkusuz ki seçme hakkını doğru bir şekilde kullanabilmesi için oldukça önemlidir. Demokrasinin ve ulusal egemenliğin sağlanabilmesi için ülkemizdeki yabancıların ülkemize olan sadakatinin artması, vatandaşlık duygularının yerleşerek benimsemesi gerekmektedir. Ülkemizde gerçekleşecek olan seçimlerde Türk Milletinin gerçek iradesinin yansıtılması ile demokratik düzen sağlanabilir.”Tanal, TBMM Başkanlığı’na sunduğu kanun teklifinin gerekçesinde, ülkemizdeki yabancılardan Türk vatandaşlığı almaya hak kazanan kişilerin, vatandaşlık kazandığı tarih itibariyle ilk gerçekleşecek olan seçimlerde oy kullanmaması sağlanarak, Türkiye vatandaşlarının seçme ve seçilme hakkının ihlallerinin önüne geçilmesi gerektiğini savundu.